Rz piszemy, gdy w wyrazach wymienia się na r, np.:
 
rowerzysta - rower,
na komputerze - komputer,
dworzec - dworca.
 

Rz piszemy w zakończeniach wyrazów:

• arz
• erz
• mierz
• mistrz

np.:
 
bramkarz, pisarz,
harcerz, rycerz,
ciśnieniomierz, Sandomierz,
burmistrz, zegarmistrz.
 

Rz piszemy po spółgłoskach: b, p, d, t, g, k, ch, j, w, np.:
 
brzeg, brzoza,
przebój, sprzedawca,
drzewo, modrzew,
trzeba, patrzeć,
grzyb, pielgrzym,
chrzan, chrząszcz,
spojrzeć, ujrzeć,
wrzesień, wrzeciono.

Wyjątki:

• wyrazy: bukszpan, gżegżółka, kształt, kszyk (nazwa ptaka), piegża (nazwa ptaka), pszczoła, Pszczyna, pszenica, pszenżyto,
• w przymiotnikach zakończonych na: - szy, - ejszy, np.: lepszy, nowszy, najlepszy, najnowszy, ładniejszy, mocniejszy, najładniejszy, najmocniejszy.

Ż piszemy, gdy wymienia się w innych formach tego samego wyrazu lub w innych wyrazach na: g, dz, h, z, ź, s

np.:
 
książka - księga,
wstążka - wstęga,
 
mosiężny - mosiądz,
pieniążek - pieniądz,
 
drużyna - druh,
watażka - wataha,
 
każę (coś zrobić) - kazać,
mażę (po czymś) - mazać,
 
przerażenie - przerazić,
zamrażać - mroźny, mróz,
 
bliżej - blisko,
niżej - nisko.
 

Ż piszemy w wyrazach zakończonych na: - aż, - eż

np.:
 
pejzaż, witraż, młodzież, odzież.
 
Ż piszemy po literach: l, ł, r, n,

np.:
 
lżej, ulżyć,
małże, małżeństwo,
rżysko, rżenie,
rewanż, oranżada.